کار در ارتفاع و اصول ایمنی آن در هات تپ

کار در ارتفاع در عملیات هات تپ یکی از شرایطی است که ممکن است در برخی از عملیات های هات تپ پیش روی تیم اجرایی قرار گیرد. ارتفاع کار در هات تپ ملزم به رعایت اصول ایمنی بوده و هم چنین شرایط فنی خاصی را برای شروع تا پایان عملیات می طلبد. در ادامه به شرح برخی از اصول ایمنی کار در ارتفاع و هم چنین شرایط آماده سازی ادوات و پرسنل هات تپ ، خواهیم پرداخت.

کار در ارتفاع در عملیات های هات تپ
کار در ارتفاع در عملیات های هات تپ

ارتفاع کار در هات تپ و شرایط موجود

اصولا ارتفاع کار در هات تپ در مواقعی رخ خواهد داد که در پالایشگاه ها و یا در محیط های صنعتی و پتروشیمی  ، بخواهند از خطوط لوله ای که در ارتفاع قرار دارند انشعاب گیری انجام دهند. همان طور که می دانیم انشعاب گیری در هات تپ به روش گرم انجام خواهد شد. یعنی در حین انجام عملیات خط لوله از سرویس دهی خارج نخواهد شد.

انشعاب گیری در ارتفاع می تواند سختی هایی را به دنبال داشته باشد. در هم تنیدگی و نزدیک بودن خطوط لوله در این نقاط می تواند یکی از مشکلات ارتفاع کار در هات تپ باشد. هم چنین در برخی گستردگی های عملیاتی سایز و وزن دستگاه هات تپ بسیار بالا بوده و همین مساله می تواند مشکلاتی از قبیل نصب دستگاه هات تپ روی خط لوله و یا آسیب به دیگر خط لوله ها را به دنبال داشته باشد.

بنابراین مجموعه شرایطی که می تواند کار در ارتفاع را در عملیات هات تپ با محدودیت مواجه کند عبارت اند از :

  • کمبود فضای مناسب برای مانوردهی و نصب دستگاه هات تپ
  • سختی در عبور و مرور نیروی انسانی
  • مشکلات در جابجایی ادوات و ابزارآلات
  • دشواری در کمک رسانی در صورت بروز حادثه
  • و …

اصول کار در ارتفاع و ایمنی سنجی در آن نیز جزئی از نظام HSE بوده و نیازمند حصول آموزش توسط نیروی انسانی حاضر در فازهای عملیاتی است.

آیین نامه ایمنی کار در ارتفاع

هدف از تنظیم این آیین نامه محافظت از نیروی کار حاضر در منطقه عملیاتی و هم چنین حفاظت از منابع و دارایی های کارفرما و پیمانکار می باشد.

زمانی که ارتفاع کار در هات تپ به بیش از ۱٫۲ متر بالای سطح زمین برسد ، شرایط کاری مشمول رعایت ملزومات و دستورالعمل های کار در ارتفاع می شود. تمامی افرادی که قرار است در عملیات های هات تپ در ارتفاع مشغول به انجام کار باشند می بایست آموزش های لازم جهت کار در ارتفاع را فراگرفته باشند.

حفاظت از سقوط تدبیری است که باید برای نیروی انسانی و هم چنین ادوات و ابزارآلات مورد استفاده آن ها ، اندیشیده شود.   

روش های ایمن انجام کار در ارتفاع

  • برای حفاظت نیروی انسانی در برابر سقوط از ارتفاع می بایست از وسایل و یا سامانه محدود کننده استفاده شود. استفاده از نرده حفاظتی ، کمربند حمایل بند و لنیارد مثال هایی از سامانه های محدود کننده برای کار در ارتفاع خواهد بود.
  • استفاده از سامانه ی متوقف کننده به منظور ایجاد حداقل آسیب به افراد یا وسایل کار صورت می گیرد. برای مثال استفاده از کمربند حمایل بند و یا توری ایمنی باعث می شود نیروی حاصل از سقوط کاهش یافته و آسیب دیدگی شدید اتفاق نیفتد.
  • برای صعود به محیط کار در شرایط خیلی سخت و یا فرود از آن می توان از طناب استفاده کرد. در این حالت طناب دسترسی و طناب پشتیبان ، دسترسی به محیط کار و یا خروج از آن را میسر می سازند.
  • استفاده از کمربند ایمنی برای پوشش دهی ناحیه کمر نیز یکی از ادوات ایمنی کار در ارتفاع می باشد.
  • پوشش مقاومی با عنوان حمایل بند کامل بدن یا هارنس در اختیار نیروی انسانی کار در ارتفاع قرار می گیرد که از انتهای بالای ران تا سطح کتف را پوشانده و توسط قلاب هایی فرد را به سایر تجهیزات موجود در محیط کار متصل می کند.

حمل بار ، دستگاه ها و ابزار آلات  باید به گونه ای صورت گیرد تا از آسیب به دیگر اجزای محیط عملیات جلوگیری به عمل آورد. همچنین پیش از آغاز عملیات میزان تحمل بار و یا بار کاری خطوط لوله توسط کارفرما به کارکنان گوشزد می شود. با توجه به گستردگی عملیاتی بار و وزن دستگاه ها و ادواتی که روی خطوط لوله نصب می شوند نباید آسیبی به خط لوله وارد کنند. باید بدانید که حمل هر کدام از اجزا و قطعات مورد استفاده در عملیات هات تپ با توجه به شرایط و نکات ایمنی صورت خواهد گرفت. برای مثال ایمنی حمل اسپلیت تی که اتصال روی لوله را تشکیل می دهد ، یکی از دستورالعمل های لازم برای حمل قطعات در هات تپ است. 

جایگاه کار در ارتفاع

جایگاه کار در ارتفاع اصولا توسط تخته الوارهایی تجهیز خواهد شد. کلیه ی جایگاه های کار در ارتفاع باید دارای محل استقرار ، پاخور ، نرده ی حفاظتی و راه دسترسی ایمن باشند.

اطراف جایگاه کار باید مجهز به نرده های حفاظتی به منظور جلوگیری از سقوط کارکنان باشد.

عرض جایگاه مورد نظر باید متناسب با گستردگی عملیاتی و نوع عملیات باشد.

تخته الوارها باید در نقاط متعدد بسته و محکم شوند تا از شکم دادن و خمیدگی غیر ایمن آن ها جلوگیری شود هم چنین جایگاه تردد باید بدون هر گونه حفره یا دست انداز احتمالی باشد.

تمامی آموزش های لازم جهت کار در ارتفاع توسط نیروی عملیاتی هات تپ فراگیری خواهد شد تا عملیات به بهترین شکل ممکن و با بالاترین ضریب ایمنی اجرا شود.

هم چنین تیم اجرایی عملیات هات تپ پیش از شروع کار در ارتفاع از استقرار تمامی وسایل و تجهیزات ایمنی در محیط کار اطمینان لازم را به کسب خواهد کرد.

اسپلیت تی و روش های حمل

حمل اتصالات و تجهیزات خطوط لوله به لحاظ توجه به فاکتورهای ایمنی از اهمیت بالایی برخوردار است. اسپلیت تی نیز از این قاعده مستثنی نیست. اتصالات و قطعات خطوط لولع معمولاً از فلزات سنگین نظیر استیل و کربن استیل ساخته می شوند و بر حسب ابعاد و اندازه دارای اوزان بالایی خواهند بود. از این رو حمل و نقل و نصب این گونه قطعات روی خطوط لوله خود دارای حساسیت ها و ساز کارهای خاص خود می باشد و به راحتی نمی توان فرایندهای مربوط به نصب را انجام داد.

اسپلیت تی و حمل
حمل اسپلیت تی

اتصال اسپلیت تی نیز یک اتصال سنگین با حساسیت بالای نصب است. این اتصال خصوصاً برای شرایطی که خطوط لوله دارای سایز بالا می باشند طبیعتاً وزن سنگینی خواهد داشت و نمی توان با استفاده از روش های معمول و به صورت دستی آن را حمل کرد. از این رو و به منظور تسهیل در فرایند حمل باید بهترین و مطمئن ترین راهکارها را پیاده کرد. نکاتی که حین حمل و نقل اسپلیت تی باید مورد توجه قرار گیرند به شرح زیر است:

  • اولین و مهم ترین نکته حمل و نصب اسپلیت تی به گونه ای است که خطری متوجه نیروی کار نشود. اسپلیت تی یک اتصال سنگین وزن با لبه های پخ خورده و نیز می باشد و در صورت اصابت به نیروی کار می توان آسیب های جدی به او وارد کند. حتی اگر اتصال در حالت سکون باشد و نیروی انسانی به دلیل بی توجهی به آن اصابت کند نیز ممکن است آسیب های موضعی متوجه او شود، حال شرایطی را تصور کنید که اسپلیت تی در ارتفاع در حال حمل و جابجایی است. بدیهی است که سقوط این اتصال و افتادن آن روی نیروی انسانی می تواند حتی به قیمت حان او تمام شود. بنابراین فاکتور نیروی انسانی و ایمنیو سلامت او مهم ترین نکته در حمل اسپلیت تی به شمار می رود.
  • مورد دوم ایجاد آسیب روی خود اسپلیت تی خواهد بود. اسپلیت تی گرچه یک اتصال زمخت و خشن محسوب می شود ولی اصابت آن روی زمین می تواند آسیب عملکردی جدی بر آن وارد کند. جوشکاری قطعات اسپلیت تی روی یکدیگر در فرایندی بسیار دقیق و بر حسب استانداردها و دستورالعمل های تدوین شده مهندسی انجام می شود. خطوط جوش، پاس جوش، نوع الکترود استفاده شده و روش حوشکاری همگی و بر اساس اقتضائات کار پیش بینی شده اند و فرایند ساخت بر اساس آن ها انجام شده است. اسپلیت تی پس از ساخت تحت عملیات حرارتی تنش زدایی قرار گرفته است و همگنی و هم نوایی خود را باز یافته است. در این شرایط سقوط و اصابت آن روی زمین می توان اتصال را در معرض آسیب جدی قرار دهد. در نگاه اول ممکن است اتصال کاملاً سالم بنماید و مجری کار با حساب بر روی این که اتصال آسیبی ندیده است آن را مورد بهره برداری قرار دهد، اما نکته ای که مغفول می ماند این است که اتصال ممکن است روی خطوط جوش خود دچار آسیب شده باشد و بازرسی چشمی راهکار مناسبی برای تشخیص این ایراد نخواهد بود.
  • آسیب تجهیزات محیط کار از دیگر مواردی است که می بایست بدان توجه کرد. ممکن است گذرگاهی که برای حمل و جابجایی اسپلیت تی انتخاب می شود پر از تجهیزات و اتصالات و خطوط لوله ای باشد که فرایندهای جاری یک مجتمع صنعتی را به پیش می برند. برخی از این تجهیزات ممکن است در مواجهه با کوچک ترین صدمات و آسیب ها ضربه پذیر بوده و در نتیجه آن عملکرد خود را از دست بدهند و حتی مجموعه را دچار آسیب کنند. برای مثال تصور کنید اسپلیت تی در حال حمل با جرثقیل بر فراز مجموعه ای باشد که مملو از خطوط لوله و کنترل ولوها و عیره باشد. در این شرایط سقوط و اصابت اسپلیت تی روی این دست اتصالات می تواند مجموعه را دچار آسیب کند. توقف عملکرد تجهیزات کنترل و بازرسی فرایند از جمله آسیب های عمده ای است که حتی می توان فعالیت های یک مجموعه بزرگ را برای چند ساعت و چه بسا برای چند روز به تعویق اندازد.

رویدادهای احتمالی فوق، مجموعه آسیب های بالقوه ای بودند که حین حمل و نصب اسپلیت تی روی لوله می توان آن ها را تجربه کرد. اما پیمانکار و مجری خود عملیات نصب اسپلیت تی کسی است که با پیش بینی تمامی این ایرادات احتمالی، راهکارهای پیشگیرانه برای ممانعت از بروز این دست حوادث را پیدا و اجرا کند. راهکارهای حمل اسپلیت تی به بهترین و مطمئن ترین شکل ممکن را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

  • بستن تسمه های حمل به بهترین و دقیق ترین شکل ممکن به نحوی که در کل مسیر حمل، اسپلیت تی حالت افقی خود را جفط کند یا بست تسمه ها بثدری قوی باشد که تحت هر زاویه ای کوچک ترین خطری فرایند حمل را تهدید نکند. اچراتورهای باتجربه معمولاً مهارت بالایی در بستن تسمه ها دارند و می توانند با استفاده از فنون آموخته بستن تسمه ها را به بهترین نحو ممکن انجام دهند. پیش از آغاز حرکت و به منظور حصول اطمینان، ابتدا اسپلیت تی کمی جابجا می شود و تا ارتفاع کوتاهی بالا می آید. سپس فرایند بستن چک و بازرسی می شود و نسبت به ایمنی حمل اطمینان حاصل می شود. سپس می توان فرایند حمل را ادامه داد.
اسپلیت تی و حمل آن با تسمه
اسپلیت تی در مسیر حمل در حالت افقی قرار دارد
  • رعایت ایمنی محیطی از دیگر نکات حین حمل اسپلیت تی است. بهتر است برای حمل مسیری انتخاب شود که در مجاورت در پایین آن کمترین میزان تحهیزات مکن نصب و در حال عملکرد باشند. ممکن است نیروی کار در پایین مسیر حمل در حال فعالیت و کار باشند و ممکن است مسیر حمل محل عبور وسایل نقلیه باشد. بهترین مسیر برای حمل اسپلیت تی مسیری است که کمترین تصادم را با این دست عوامل داشته باشد. باید توجه داشت که حتی در صورت رعایت تمام نکات ایمنی، این اصل باید مورد توجه قرار بگیرد.
  • ایمنی نیروی کار مهم ترین نکته در این خصوص محسوب می شود. نیروی کار باید از مسیر حمل اسپلیت تی دور نگه داشته شود. اگر اپراتورها در مسیر نصب مشغول فعالیت های جاری خود باشند، باید برای مدتی کوتاه و در زمان حمل آن ها را از محل خارج کرده و ایمنی آن ها را حفظ کرد. به علاوه، باید تا جای ممکن آن ها را از محل نصب دور گرداند تا در صورت سقوط اسپلیت تی و اصابت آن به تجهیزات واتصالات خطوط لوله مجتمع آسیبی متوجه نیروی کار نشود. برای مثال ممکن است سقوط اتصال و اصابت آن به خطوط لوله باعث شکستن لوله و فوران سیال در محیط شود. حال و در صورتی که سیال حاوی مواد شیمیایی خطرناک و مضر برای سلامتی انسان باشد، یا اگر مستعد آتش سوری و احتراق باشد، اولین کسی که آسیب خواهد دید نیروی انسانی خواهد بود. از این رو تا جای ممکن باید اپراتورها را از محل دور گرداند. مجهز کردن ایشان به تجهیزات ایمنی علی الخصوص کلاه ایمنی و ماسک دیگر نکته ای است که باید مورد توجه قرار گیرد تا ضمن فرایند کم ترین آسیب متوجه ایشان شود.

شستشوی اسپلیت تی با واترجت

هر قطعه صنعتی در هر یک از مراحل ساخت خود باید به صورت صیقل و تمیز شده به مرحله بعدی فرایند ساخت ارسال شود. فیتینگ اسپلیت تی که جزو فیتینگ های خطوط لوله محسوب می شود نیز از این قاعده مستثنی نیست. ساخت اسپلیت تی سه فرایند اصلی برش، جوشکاری و سنگ زنی دارد. با استفاده از ابزارهای هوا برش، برش قطعات این فیتینگ انجام می شود، جوشکاری به منظور اتصال قطعات فیتینگ صورت می گیرد و سنگ زنی نیز به منظور پخ زنی و برش بخشی دیگر از قطعات و پارت های split tee انجام خواهد گرفت. هر یک از این مراحل به همراه خود براده ها و پلیسه ها و سایر مواد زائد ایجاد می کند که تمیز کردن اسپلیت تی از آن ها جزو الزامات است چرا که بعدا می توانند بنا به دلایل ولو تصادفی ایراد در فرایندها ایجاد کنند.

بهتر است اسپلیت تی در دو مرحله شستشو شود، اول پس از اتمام فرایند ساخت و پیش از انجام سندبلاست، و دوم پس از رنگ زدن آن. فرایند سندبلاست عبارت است از پاشش ماسه با فشار بالا روی سطح اسپلیت تی. این فرایند به این منظور انجام می گیرد که اولاً درزها و شکاف ها پر شوند و سطح فیتینگ صاف و هموار شود، و دوما به این منظور که برای انجام فرایندهای بعدی شامل آبکاری یا رنگ زنی آماده شود.

فیتینگ اسپلیت تی پس از ساخت
فیتینگ اسپلیت تی

برای این که ماسه ساینده فرایند سندبلاست به خوبی روی اسپلیت تی بنشیند باید قبل از انجام این فرایند، تمیزکاری و شستشوی دقیق و کامل فیتینگ صورت گیرد. از آن جایی که در حین فرایند ساخت ممکن است روی سطح محصول روغن، املاح و سایر مواد زائد چسبیده شده باشد این مواد باید از روی سطح به صورت کامل پاک شوند. در غیر این صورت ماسه سندبلاست روی سطح محصول نمی چسبد، بلکه روی این دست مواد زائد می چسبد و به این ترتیب فرایند سندبلاست دچار ایراد می شود چرا که به محض کنده شدن این دست مواد زائد به هر دلیلی، لایه سندبلاست ایجاد شده نیز از جا کنده می شود. به منظور اجتناب از این معضل باید حتما پیش از سندبلاست شستشوی فیتینگ اسپلیت تی به صورت کامل انجام شده باشد.

از سوی دیگر پس از اتمام کلیه مراحل ساخت اسپلیت تی و رنگ آمیزی آن نیز شستشوی آن توصیه می شود. این کار باعث می شود فیتینگ بدون هر گونه جسم و جرم اضافی که به سطح رنگ رزی چسبیده شده است، روی خط لوله اصلی نصب شود و به این ترتیب آسیب هایی که ممکن است از ناحیه مواد زائد متوجه split tee و مجموعه شود رفع گردد.

به منظور شستشوی فیتینگی نظیر اسپلیت تی استفاده از کارواش هاش صنعتی رایج بهترین راهکار است. کارواش هاسی صنعتی اغلب از نوع واترجت بوده و با پاشیدن آب تحت  فشار بالا باعث پاکیزه شدن کامل سطح قطعاتی نظیر اسپلیت تی می شوند. واترجت ها نه فقط برای شستشوی سطح فلزی و قطعات صنعتی، بلکه برای پاکیزه کردن دیواره ها و کف های کارگاهی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

برای شستشوی فیتینگ اسپلیت تی از طریق واترجت می توان از برندهای زیادی استفاده کرد. کارواش های صنعتی متعدد از نوع واترجت با برندهای معتیر مختلف در بازار موجود می باشند و مشتریان نیز بر حسب نیاز به یکی از این دسته محصولات رجوع می کنند. برای شستشوی split tee نیز می توان به سراغ آن دسته از برندها یا مدل ها و سری های واترجت رفت که تحت فشار بالا می باشند و به این ترتیب به خوبی از پس پاک کردن مواد زائد از روی سطح آن برمی آیند. در اغلب موارد شستشو از طریق واترجت باعث می شود که علاوه بر مواد زائد، بخش هایی از پارت اصلی محصولات با دیواره ها نیز به همراه مواد زائد کنده یا جدا شود. اما در خصوص اسپلیت تی از آن جا که این اتصال پس از جوشکاری کاملاً مستحکم می باشد، فشار بالای آبی که روی آن پاشیده می شود چندان تأثیری بر روی محصول نمی گذارد و از این رو می توان با فشار بالا این محصول را شست.

اسپلیت تی یک فیتینگ خط لوله محصولی است که قرار است فشار یک مجموعه شامل سیال و خط لوله اصلی در محل بریده شده و انشعاب خورده را تحمل کند. از این تحمل فشار آبی که از ناحیه واترجت به آن تحمیل می شود کار دشواری نخواهد بود. بنابراین می توان از بهترین برندها با قوی ترین سری محصولات واترجت برای شستشوی اسپلیت تی استفاده کرد.

ساحت split tee و نصب
فیتینگ اسپلیت تی و نصب آن روی لوله

فیتینگ اسپلیت تی باید دارای بهترین فرایند ساخت و نصب باشد. حساسیت بالای این محصول به لحاظ کارکردی و عملکردی باید سازنده آن را مجاب سازد تا از بهترین روش ها و ابزارها برای ساخت بهره بگیرد. در صورتی که اسپلیت تی به هر دلیلی دچار نقص کارکردی شود تبعات آن نه فقط متوجه سازنده، بلکه بیش از آن متوجه کارفرمای طرح خواهد شد. نقص عملکردی این قطعه به معنی بروز نشتی یا هر گونه آسیب دیگر روی مجموعه خواهد بود و این امر باعث خواهد شد که مجموعه تحت مدیریت کارفرما دچار ایراد شود. از این رو بیشترین حساسیت در خصوص ساخت اسپلیت تی باید به خرج داده شود و در این راستا اهمال از هیچ یک از مراحل، از جمله شستشوی اسپلیت تی از طریق واترجت جایز نخواهد بود.

شرکت پیشگام صنعت ابزار کلیه مساله های نقل شده و دیگر مسائل را در طول تولید اسپلیت تی و بهره‌برداری از آن مد نظر دارد و به همین علت توانسته است با تحویل و نصب شایسته ترین محصولات اسپلیت تی در حین سالهای زیاد رضایت مشتریان را در امر کیفیت محصولاتش جلب نظر نماید. این شرکت اتصالات نام برده را در سایزهای متنوع ساخته و آنان را روی خطوط لوله نصب نموده است.

طراحی و قالب نقشه اسپلیت تی

یکی از مهم ترین فرایندها در ساخت فیتینگ اسپلیت تی، طراحی نقشه بر حسب ابعاد و پیاده سازی نقشه ترسیمی روی متریال و لوله هایی خواهد بود که جهت ساخت فیتینگ نحویل تیم اجرای فرایند ساخت داده شده اند. برای طراحی یک اسپلیت تی ایتدا داده های فنی خط دریافت می شود و بر اساس آن نوع متریال، ضخامت آن، سایزها و ابعاد و نیز نحوه اتصال قطعات به هم تعیین می شوند.

طبیعتاً خروجی فرایند طراحی نیز نقشه طرح خواهد بود که از دو حیث دارای اهمیت است: اولاً این که متریال و ضخامت آن تعیین خواهد شد و تأمین کننده مواد اولیه ساخت بر اساس آن به خرید متریال یا لوله اقدام خواهد کرد، دوماً این که ساخت بر اساس ابعادی انجام خواهد شد که در نقشه طرح اسپلیت تی مندرج شده اند. برای مثال چنان که می دانیم روی تکه یا پد بالایی اسپلیت تی باید یک سوراخ مدور به قطر سایز انشعاب برش داده شود. مکان یابی دقیق این دایره را نقشه طراحی مشخص خواهد کرد. همچنین طول تکه ها، طول نیپلی که روی تکه بالایی نصب و جوشکاری خواهد شد، زاویه پخ ها و مواردی از این نظیر را فقط می توان از خروجی طراحی یا همان نقشه می توان استخراج کرد.

پس از انجام طراحی نقشه فیتینگ، باید شابلون یا کلیشه کار را به عنوان الگوی اپراتورهای ساخت اسپلیت تی استخراح کرده و به آن ها تحویل داد. این کار معمولاً از طریق دستگاه های برش لیزر انجام می شود. به عبارتی نقشه طراحی فیتینگ به دستگاه برش لیزر داده می شود و بر اساس آن شابلون کار استخراج می شود. شابلون یا کلیشه اسپلیت تی در واقع حکم راهنمای کار اپراتور ساخت را خواهد داشت. او با نصب قطعات شابلون روی متریال اسپلیت تی که همان لوله می باشد، نسبت به محل هایی که باید لوله بریده شود، زاویه داده شود و… مطلع می شود و با علامت گذاری الگوی شابلون روی متریال فیتینگ مراحل بعدی را به انجام می رساند.

باید توجه داشت که این مراحل به دقت و بدون ایراد انجام شوند. بروز هر گوته ایراد در هر یک از این فرایندها می تواند خروجی کار یعنی ساخت یک اسپلیت تی متناسب با شرایط کاری را با خدشه مواجه کند. ایراداتی که در کل این فرایند ممکن است پیش بیایند را می تواند به شرح زیر برشمرد:

  • طراحی نادرست اسپلیت تی: این ایراد متوجه تیم طراحی و مهندسی خواهد بود. آن ها ممکن است به دلایلی نظیر دریافت اطلاعات و نادرست فنی، عدم مهارت و تجربه کافی، اهمال و بی توجهی یا ایرادات نرم افزاری نقشه ای نادرست برای استخراج شابلون تحوبل بدهند. این دست ایرادات را می توان با به کار گماردن تیم های مجرب و با دانش در زمینه طراحی و خطوط لوله پیشگیری کرد.
  • ایراد در کد دهی و دستور دهی به دستگاه برش لیزر: ممکن است نقشه خروجی تیم طراحی درست باشد اما در فرایند کد دهی به دستگاه برش لیزر جهت استخراج شابلون ایرادی پیش بیاید. در این خصوص نیز عدم مهارت کافی اپراتور کد دهنده، بی توجهی و ایرادات نرم افزای می توانند دلیل بر امر باشند.
ساخت اسپلیت تی توسط شرکت پیشگام صنعت ابزار
ساخت اسپلیت تی
  • ایراد در دستگاه برش لیزر: ممکن است خود دستگاه برش لیزر دچار ایراد شده باشد. برای مثال ممکن است نرم افزار کد دهی این دستگاه دچار مشکل شده باشد و در نتیجه آن ورودی آن در قالب کدهایی که اپراتور درج شده است خروجی ای متفاوت را از کار درآورد. این بدان معنی است که نرم افزار دچار ایراد شده و از ورودی های صحیح خروجی های غلط استخراج می کند. این امر نیز می توان در فرایند ساخت اسپلیت تی با ایرادات عمده خود را نشان دهد.

دیگر ایرادی کمه دستگاه برش لیزر می تواند متوجه کار کند، تلورانس بالای آن و در نتیجه طراحی غیر دقیق و پرخطای شابلون ها خواهد بود. به این معنا که شابلون دارای نوسان های زیاد بوده و یکنواختی لازم برای درآوردن الگو روی اسپلیت تی را نخواهد داشت. کالیبره کردن دستگاه، برنامه های تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه، استفاده از اپراتورهای مجرب برای کد دهی و نیز آشنا به عملکرد فنی دستگاه جهت شناسایی و تشخیص ایراداتی که خود را بروز می دهند، از جمله اقداماتی است که می توان برای پیشگیری از بروز ایراد از جانب دستگاه برش لیزر انجام داد.

  • ایراد در فرایند نصب شابلون روی متریال ها: چنان که می دانیم شابلون ها پس از ساخت باید بر حسب نقشه روی متریال های اسپلیت تی نصب شوند تا الگویی برای برش و سایر فرایندهای ساخت فیتینگ باشند. در صورتی که شابلون ها به نحو مناسب و مشابه نقشه روی متریال نصب نشوند بدون شک با بروز ایراد در مجموعه مواجهیم خواهیم بود. برای مثال تصور کنید که پد بالایی که می بایست ورودی انشعاب جدید باشد اگر متقارن با پد برش کاری نشود کل مجموعه دچار آسیب خواهد شد و عملیات انشعاب گیری روی آن انجام ناپذیر می شود. الگوی شابلونی که برای انشعاب آماده شده است باید متقارن با شرایط پد و در محلی نصب شود که در خروجی کار، نسبت ۹۰ درجه انشعاب با اسپلیت تی در تمامی زوایا لحاظ شود.

علاوه بر این طراحی دقیق نیپلی که روی پدهای اسپلیت تی جوشکاری خواهد شد نیز نکته ای مهم است. شابلون های طراحی شده برای نیپل نیز باید به دقت روی متریال آن کار گذاشته شوند تا پس از آماده سازی نیپل، به سادگی روی دایره انشعابی پد اسپلیت تی فیت شود. اگر زوایا و انحنایی که در طراحی برای نیپل اسپلیت تی لحاظ شده است در فرایند ساخت درست از آب درنیاید، بدون شک اسپلیت تی با ایراد مواجه خواهد شد و چه بسا ناچار شویم با تهیه متریال جدید، نیپل را از اول بسازیم. لذا در این خصوص نیز باید توجهات ویژه مبذول شود تا ایرادی از ناحیه نیپل متوجه مجموعه نشود.

شابلون اسپلیت تی
شابلون یا کلیشه اسپلیت تی برای برش ورودی انشعاب

نکات فوق برخی از دستور کارهایی را شامل می شد که برای ساخت دقیق و صحیح اسپلیت تی لازم به نظر می رسند. در صورت عدم رعایت هر یک از نکات فوق ایراداتی متوجه فرایند می شوند که رفع آن ها مستلزم صرف زمان و هزینه اضافی است. بهتر آن است که تیم مهندسی و طراحی خود با حضور نماینده اش بر فرایند ساخت اسپلیت تی نظارت داشته باشد تا مراحل کار دقیقاً مطابق با نقشه ها و طرح ها پیش بروند. نصب شابلون، علامت گذاری روی متریال بر اساس الگوی شابلون، و برش قطعات بهتر است تحت نظارت و همکاری بازرس تیم طراحی انجام شود تا خیچ کونه ایرادی متوجه فرایند ساخت اسپلیت تی نشود.

جوشکاری اسپلیت تی و ابزارهای مورد نیاز

یکی از فرایندهای اصلی در ساخت اسپلیت تی جوشکاری می باشد. فرایند جوشکاری فرایندی است که از طریق آن قطعات فیتیتگ به هم متصل می شوند و سپس متعاقب فیت شدن روی لوله، به هم جوشکاری می شوند. جوشکاری اسپلیت تی یک فرایند دشوار و دارای حساسیت های ویژه است. اپراتورهای جوشکار اگر تخصص در جوشکاری خطوط لوله نداشته باشند، اگر دارای ذهنیت مهندسی در خصوص طراحی فیتینگ نداشته باشند، اگر توان تجزیه و تحلیل و آنالیز نداشته باشند و اگر مهارت در فیت آپ کردن قطعات و اجزای اسپلیت تی روی همدیگر نیز نداشته باشند، بدون شک فرایند ساخت اسپلیت تی با دشواری های عدیده ای مواجه خواهد شد.

ساخت اسپلیت تی و نصب آن روی لوله از طریق جوشکاری
اسپلیت تی- ساخت و نصب روی خط لوله

این فیتینگ کلیدی ترین ابزار در اتصالات خطوط لوله است و حکم شاهراه و دروازه ورودی انشعاب جدید را دارد. از این رو در ساخت آن و نصب آن روی لوله هیچ گونه بی توجهی جایز نیست. عواملی که در بالا برشمرده شد، به اپراتور و تیم اجرایی ساخت اسپلیت تی منحصر می شد، اما ساخت یک split tee با کیفیت نیازمند ابزار کار مناسب نیز می باشد. جوشکاری علاوه بر دانش، تجربه و مهارت خود، باید مجهز به ابزارهای دقیق اندازه گیری، ابزارهای جوشکاری مناسب، لباس و دستکش متناسب با عملیاتی که انجام می دهد، ماسک مناسب و نیز سایر ادوات مورد نیاز برای انجام فرایند ساخت اسپلیت تی باشد. در ادامه به معرفی برخی از ابزارهای مورد نیاز برای جوشکاری خوب اسپلیت تی و ساخت یک فیتینگ مطمئن خواهیم پرداخت:

  • دستگاه جوش مناسب: دستگاه جوشی که برای ساخت split tee مورد استفاده قرار می گیرد، باید از کیفیت بالایی برخوردار بوده و آزمون خود در زمینه جوشکاری دقیق را پس داده باشد. دفت بالا، ضریب تلورانس پایین و دوام بالا معیارهای انتخاب یک دستگاه جوش مناسب برای انجام فرایند ساخت اسپلیت تی و نصب آن روی لوله است.
  • ابزارهای جوشکاری نیز باید سالم و با کیفیت باشند. خصوصا کابل اتصال دستگاه به برق، و نیز کابل های الکترود و اتصال باید عاری از هر گونه خرابی، لختی و مواردی از این قبیل باشند. در صورت عدم رعایت این مهم حتی احتمال بروز آسیب های انسانی نیز می رود. برق گرفتگی یکی از تبعات عدم توجه به سلامت کابل ها می باشد.
  • الکترودها باید دارای کیفیت بالا باشند. استفاده از الکترودهای مناسب از برندهای معتبر می تواند بر کیفیت جوشکاری قطعات اسپلیت تی تا حد بسیار زیادی بیفزاید. استفاده از آون های مناسب الکترود نیز از جمله مواردی است که باید در قبال آن حساس بود. عدم کارکرد مؤثر آون بدون شک بر کیفیت جوشکاری قطعات اسپلیت تی آسیب خواهد رساند.
  • ابزارهای اندازه گیری مناسب: اندازه گیری مقیاس ها و فیت آپ کردن قطعات اسپلیت تی روی همدیگر از جمله مواردی هستند که می بایست مورد توجه ویژه قرار گرفته شوند. فیت آپ نهایی دو تکه SPLIT TEE روی لوله نیز از نکات دیگری است که باید نسبت به آن توجه ویژه داشت. فیت آپ در چند مرحله فرایندی حساس محسوب خواهد شد. ابتدا به ساکن در تقسیم بندی لوله به دو تکه یا دو پد، اندازه گیری ها باید دقیق باشد به طوری که پدها روی لوله کاملاً به هم فیت شوند. در مرحله دیگر برشی که بر روی پد بالایی زده می شود تا نیپل روی آن متصل شود. در خصوص ناحیه برش باید بسیار دقیق عمل شود. هر گونه اشتباهی در اندازه گیری باعث زاویه دار شدن تیپل و به عبارتی کج شدن اسپلیت تی خواهد شد که این امر عملیات انشعاب گیری را به مخاطره خواهد انداخت. لذا در این خصوص نیز تدابیر لازم باید اندیشیده شود. ابزارهای اندازه گیری و تراز باید کالیبره باشند تا کوچک ترین اشتباهی در این مرحله رخ ندهد. اشتباه در اندازه گیری به معنای متوقف شدن مراحل بعدی فرایند انشعاب خواهد بود و می بایست یک اسپلیت تی جدید ساخته شود تا ایراد مذکور برطرف شود.
  • ابزارهای برش مناسب: یکی از فرایندهایی که همواره در کنار جوشکاری رایح می باشد برش قطعات است. برای جوش زدن قطعات اول باید به آن ها فرم و شکل مناسب را داد و این کار با برش انجام میشود. برای مثال پیش از جوشکاری نیپل روی پد اسپلیت تی باید ورودی نیپل برش زده شود. این کار از طریق دستگاه های هوا برش انجام خواهد شد. تجهیزات این دستگاه نیز باید مهیا و آماده باشند.
  • شیلنگ ها و اتصالات دستگاه هوا برش، توریچ و اتصال و بست های آن همگی باید کیفیت لازم برای انجام یک برش خوب را داشته باشند. برش قطعات لوله به ظاهر فرایندی زمخت و فاقد دقت محسوب می شود اما در واقع در شکل گیری نهایی محصول دارای اهمیت ویژه ای است. این اهمیت خود را در خروجی فرایند یعنی زمانی نشان می دهد که اسپلیت تی به صورت کامل ساخته شده باشد. وجود زوایای نامناسب میان قطعات، فیت نشدن آن ها روی همدیگر، نوسانات روی خطوط، فرو رفتگی ها و برجستگی های بی مورد در ناحیه برش داده شده و مواردی از این قبیل ایراداتی هستند که در نهایت یک اسپلیت تی بی کیفیت و فاقد کارایی لازم را تحویل می دهند.

نکات ذکر شده بر اهمیت پیش شرط ها و زمینه های لازم برای ساخت یک اسپلیت تی باکیفیت اشاره دارند. یکی از مهم تریم فرایندها در هر پروسه اجرایی، فرایندهای پشتیبانی می باشند. زمانی یک پروژه نظیر ساخت اسپلیت تی به درستی و خوبی به اتمام خواهد رسید که این مقدمات و فرایندهای پشتیبانی کننده به نحو احسن به انجام رسیده باشند.

جوشکاری اسپلیت تی
تراز کردن و جوشکاری اسپلیت تی روی خط لوله

پس از ساخت اسپلیت تی نیز حین نصب آن روی لوله توجهات ویژه در خصوص نحوه نصب و فیت آپ شدن، وزاویه دهی دقیق به اسپلیت تی در ناحیه نصب شده از گام های اساسی پیشبرد فرایند محسوب می شوند. تراز کردن دقیق فیتینگ در محب نصب به نحوی که مورد رضایت مشتری باشد در اولویت کاری قرار خواهد داشت. در این خصوص نیز استفاده از ابزارهای لازم نظیر جیم پلاک، تراز و سایر ابزارهای نصب و فیت آپ رایح می باشد که تمامی آن ها باید بدون ایراد و عیب بوده و بر فرایند آسیب نرسانند.

مجری ساخت اسپلیت تی و نصب آن روی لوله اگر تمامی مراتب فوق را به درستی انجام داده باشد می تواند به بهترین شکل ممکن یک فیتینگ اسپلیت تی باکیفیت را تحویل مشتری بدهد.

آنالیز طراحی و ساخت اسپلیت تی

برای ساخت اسپلیت تی با کیفیت بالا  وعملکردی متناسب با خط لوله می بایست کلیه مراحل فرایند با دقت و طراحی ومناسب انجام شود. یکی از اصول اولیه در ساخت فیتینگ اسپلیت تی شناسایی کلیه عوامل خرابی در کار و یافتن راه حل های برای رفع پیشگیرانه آن است. معمولاً برای این کار از دستورالعمل هایی نظیر فرم هعای ارزیابی ریسک استفاده می شود. مجموعه ای که وظیفه ساخت اسپلیت تی را بر عهده دارد در قالب یک کار گروهی و تیمی، عوامل بالقوه بروز خرابی در هر یک از مراحل ساخت را شناسایی می کنند و بر اساس آن دستورالعمل ها و اقدامات اصلاحی لازم برای ممانعت از بروز آن ها را پیدا می کنند. بدیهی است انجام این کار نقش به سزایی در سایر مراحل دارد و این نکته نیز مهم است که فرایند آنالیز خطاها باید پیش از انجام طراحی های اولیه انجام شود.

آنالیز ساخت اسپلیت تی
ضرورت آنالیز پیش از طراحی و ساخت اسپلیت تی

طراحی ها باید بر حسب نکاتی انجام شوند که در آنالیزهای خطا مورد بررسی قرار گرفته اند. چه بسا در فرایند آنالیز به نکاتی بربخوریم و الزاماتی را مد نظر بگیریم که می بایست در مرحله طراحی اسپلیت تی مورد توجه قرار گیرند. برای مثال ممکن است برای جلوگیری از یک آسیب در فرایند ساخت، نیاز به استفاده از لوله و متریال های اضافی و ساپورت کننده اسپلیت تی باشد. با برای نمونه بخشی از فیتینگ حین نصب روی لوله نیاز به جوشکاری با تعداد پاس بیشتر یا کمتری داشته باشد. در چنین نمونه هایی طبیعی است که تیم طراحی ابتدا می بایست نتایج آنالیز خطا را دریافت کند و بر اساس آن طراحی ها و دستورالعمل های لازم برای ساخت اسپلیت تی را تدوین کند.

برای مجموعه و گروهی که آنالیز خطا را در طراحی و ساخت اسپلیت تی شناسایی و تدوین می کند می توان متغیرهای زیادی را به عنوان نفشه راه برشمرد. اصلی ترین فاکتورهایی که این مجموعه می بایست حین مطالعات خود در نظر بگیرد را می توان در موارد زیر برشمرد:

  • نیروی انسانی: یکی از فاکتورهایی که می تواند به بروز خطا در فرایند منجر شود نیروی انسانی است. در هر دو فرایند طراحی و ساخت اسپلیت تی باید از نیروی انسانی کار آشنا و متبحر استفاده کرد. اسپلیت تی یک فبیتینگ با شرایط کارکردی بسیار حساس و مهم است. این ابزار کانال جریان سیال از سه مجرا می باشد و ورودی خط لوله جدید خواهد بود. بنابراین بروز هر گونه خرابی روی آن می تواند یک مجتمع یا دست کم بخش هایی از مجتمع را برای مدت زمانی ولو کوتاه دچار آسیب کند. از این رو انتخاب نیروی انسانی متبحر از الزامات فرایند است. طراحی باید بر اساس داده های دریافت شده از کارفرما و نیز تست ها و بازرسی های خود تیم ساحت اسپلیت تی انجام شود تا کوچک ترین اشتباه محاسباتی در جمع آوری داده ها وجود نداشته باشد. تیم طراحی اسپلیت تی باید دانش لازم جهت آنالیز و تجزیه و تحلیل داده ها برای ساخت یک فیتینگ مطمئن را داشته باشد.

    جوشکاری اسپلیت تی
    جوشکاری بر اساس دستورالعملهای طراحی و ساخت اسپلیت تی انجام میشود

  • نیروی انسانی مجری فرایند نیز باید توانمندی لازم برای ساخت و نصب را داشته باشد. جوشکاران در ساخت و نصب اسپلیت تی باید بیشترین دقت و مهارت را به خرج داده و از هر گونه غفلت در هر یک از مراحل کار اجتناب کنند. ساخت اسپلیت تی یک فرایند به ظاهر ساده اما مملو از متغیرها و داده هاست. ازز این رو تبحر، آمادگی و تمرکز تیم های طراحی و ساخت اسپلیت تی در اولویت قرار دارد. گروه آنالیز خطا باید نسبت به این مهم بسیار توجه داشته باشند. انتخاب مجموعه بامهارت، در نظر گرفتن لوازم کافی جهت استراحت و سایر شرایط برای جلب تمرکز نیروی کار و مواردی از این دست آیتم هایی هستند که حتما باید در دستورالعمل ها مورد توجه ویژه قرار گیرند.
  • ابزارها و متریال های مورد استفاده از دیگر مواردی هستند که باید توجه ویژه در خصوص شان داشت. اسپلیت تی باید با استفاده از بهترین ابزارها و متریال ها ساخته شود. جنس لوله ای که انتخاب می شود باید به گونه ای باشد که فشار و تنش های ناشی سیال و خط لوله را تحمل کند.
  • روش های کار دیگر آیتمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. در این خصوص روش حمل ابزارها و متریال ها، روش طراحی، روش تراز کردن و فیت آپ، روش تست و بازرسی، روش های جوشکاری و برش و مواردی از این دست باید مورد توجه تیم آنالیز خطای طراحی و ساخت اسپلیت تی قرار گیرد. مجریان نیز باید بر اساس خورحی این آنالیزها کار خود را به نحو احسن انجام دهند.
  • ساخت اسپلیت تی
    اسپلیت تی

  • طبیعی است که انتخاب جوشکاران صاحب نظر و متبحر برای ساخحت اسپلیت تی در اولویت است اما باید این نکته بدان ها گوشزد شود که نه ابتکار عمل ایشان، بلکه نقشه ها و دستورالعمل هاست که روش ها ی جوشکاری آن هال را تعیین می کند. جوشکاران و سایر عوامل فنی و اجرایی اگر نظری دارند باید پیش از اعمال، باید با تیم های مهندسی و اجرایی در میان بگذارند تا در صورت صحت نظر ایشان فرایندها و دستورالعمل ها اصلاح شود، نه این که به صورت خودسر و ضمن تخطی از الزامات تدوین شده کاری صورت گیرد. هر گونه روش ابداعی و کارآمد باید پیش تر در دستورالعمل ها قید شده باشد تا جنبه اجرایی به خود بگیرد.
  • ترتیب و توالی فرایندها نکته دیگری است که باید مورد توجه در طراحی و ساخت اسپلیت تی قرار گیرد. چنان که تا کنون نیز اشاره گردیده است ابتدا آنالیز خطا صورت می گیرد، سپس طراحی اسپلیت تی انجام می شود، پس از آن مواد و متریال و نیروی انسانی بر اساس الزامات تدوین شده در طراحی ها و دستورالعمل ها جمع آوری می شوند و در نهایت فرایند ساخت به انجام می رسد. در مرحله ساخت نیز باید پیشاپیش پروژه بر حسب توالی فرایندها طبقه بندی شود تا از دوباره کاری و ایجاد آسیب حین کار اجتناب شود. در بسیاری از موارد اعمال نسبت به این نکات باعث تخریب فرایند و دوباره کاری شده است. برای مثال تا زمانی که نیپل روی پدهای اسپلیت تی جوشکاری نشده است امکان جوشکاری فلنج روی نیپل وجود نخواهد داشت.فلنج به عنوان آخرین اتصال نصب شده روی فیتینگ اسپلیت تی باید کاملاً با مجموعه فیت باشد و زاویه نامتعارف به خود نگیرد. از این رو فرایند ساحت پدها و فیت کردن شان بر حسب سایز و زاویه قرارگیری انجام می شود و سپس فلنج روی مجموعه جوشکاری می شود.

از این نمونه ها موارد متعددی را می توان برشمرد که همگی بر لزوم و اهمیت رعایت مراحل و ترتیب و توالی فرایند تأکید  دارند.

 

محدودیت استفاده از فیتینگ اسپلیت تی

فیتینگ اسپلیت تی بهترین ابزار برای انشعابب گیری از خط لوله موجود می باشد. با استفاده از این فیتینگ می توان به بهترین و مطمئن ترین شکل ممکن روی خطوط لوله موجود انشعاب ایحاد کرد اما باید توجه داشت که این دلیلی برا استفاده همیشگی از این فیتینگ برای هر نوع انشعاب گیری خواهد بود. در موارد متعددی بهتر است از سایر فیتینگ ها بهره برد. از دلایلی که می توانند این فیتینگ را به ابزاری توجیه ناپذیر برای انشعاب گردانند می توان موارد زیر را برشمرد:

  • اسپلیت تی در مقایسه با سایر ابزارهای انشعاب گیری دارای پیچیدگی بالاتری در طراحی می باشد و از همین رو بهتر است فقط در زمانی مورد استفاده قرار گیرد که کاملاً توجیه داشته باشد. این فیتینگ از دو سو می بایست حول لوله متصل شده وعملکرد داشته باشد. از این رو باید در طراحی دقت کافی را مبذول داشت. دستورالعمل هایی که تیم های طراحی و مهندسی تدوین می کنند نیز باید این حساسیت ها را لحاظ کرده باشند. طریقه متصل کردن این دو تکه به نحوی که فیتینگ توان مقاومت در برابر فشار خط را به بیشترین میزان ممکن داشته باشد، نکته است که باید در نظر گرفته شود. سایر فیتینگ ها مستقیماً روی لوله نصب می شوند اما در خصوص اسپلیت تی این دو پد و دو تکه فیتینگ هستند که حول لوله به هم متصل می شوند و از همین رو باید ساز و کاری پیاده کرد که این اتصال به بهترین شکل ممکن رخ دهد.
جوشکاری فیتینگ اسپلیت تی
جوشکاری اسپلیت تی
  • ساخت این فیتینگ نیز در مقایسه با سایر فیتینگ ها دشواری های بیشتری خواهد داشت. بریدن دو تکه از لوله به صورت مجزا و فیت کردن اسپلیت تی با قطر خارجی لوله از نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. چنان که می دانیم قطر داخلی این فیتینگ باید هم سایز با قطر خارجی لوله اصلی باشد و به همین خاطر باید فرایند ساخت و فیت کردن به گونه ای انجام شود که این مهم رعایت شود. در صورتی که تیم سازنده این مسئله را رعایت نکند، محصول ساخته شده فاقد کارایی خواهد بود. باید پیش از آن که برش ورودی انشعاب انجام شود، نسبت به این مهم اقدام کرد تا سایز برش دقیق و درست باشد. اگر پیش از برش محل ورودی، مسأله فیت کردن اتفاق نیفتد بدیهی است که در نصب فیتینگ روی لوله به مشکل برخواهیم خورد.

در صورت عدم لحاظ این نکته زمانی که عیتینگ را روی لوله نصب می کنیم اعوجاج و دفرمه شدن ناشی از قشار به فیتینگ، محل نیپل آن را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد و ممکن محصول ساخته شده کارایی خود را از دست بدهد.

  • در خصوص جوشکاری اسپلیت تی روی لوله نیز باید به نکته ذکر شده در آیتم اول توجه داشت. جوشکاری پدهای این فیتینگ روی همدیگر انجام می شود و نه لوله. به این معنا که خط جوشی که طول دو پد را به هم متصل می کند باید دقیقاً دو پد را به هم جوش دهد، نه این که پدها روی لوله جوشکاری شوند.

معمولاً برای اطمینان از حصول به این هدف، بین دو پد بک استریپ قرار داده می شود تا به واسطه آن خط جوش نه لوله و اسپلیت تی، بلکه دو پد این فیتینگ را به هم متصل کند.

  • این فیتینگ در مقایسه با سایر فیتینگ ها وزدن بیشتری داشته و فشار بیشتری بر لوله وارد می کند. بنابراین باید توجه داشت که اگر می توان از یک اتصال دیگر استفاده کرد، دلیلی بر نصب اسپلیت تی روی لوله وجود نخواهد داشت، چرا که وزن بالا و بی مورد آن می تواند لوله را از شکل بیاندازد و منحرف کند.

بنابراین استفاده از آن تحت هر شرایطی توصیه نمی شود. البته با توجه به اینکه اسپلیت تی به عنوان یکی از مستحکم ترین و با ثبات ترین تجهیزات انشعاب خطوط  پتروشیمی و پالایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد  و ایجاد این فیتینگ جهشی بزرگ را در بهره برداری از خطوط جدید مجتمع های پتروشیمی و پالایشگاه داشته است. ولی به عنوان یک فیتینگ دائمی از لحاظ سایز و ابعاد دارای محدودیت هایی در اجراست. به طوری که با وجود تمامی مزایا و استحکامی که این فیتینگ داراست استفاده از آن در برخی موارد هیچ گونه توجیهی ندارد. یک از مواردی که استفاده از این فیتینگ را دچار مشکل می سازد ایجاد انشعاب در لوله هایی با سایز های بسیار بزرگ می باشد.

با توجه به اینکه فیتینگ اسپلیت تی به طور کمربندی و کامل دور محیط لوله اصلی قرار می گیرد. تولید آن در سایز های بسیار بالا با توجه به هزینه های ساخت و مونتاژ کاری و زمان بر بودن مراحل جوشکاری و مونتاژ فیتینگ ، ایجاد این فیتینگ مقرون به صرفه نمی باشد. همچنین اسپلیت تی در سایز های بسیار بالا  دارای وزن بالایی می باشد که همین امر پس از نصب فیتینگ بر روی خط لوله اصلی ممکن است باعث دفرمه شدن خط اصلی لوله گردیده و تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.

لازم به ذکر است در مواردی که نیاز به استفاده از فیتینگ اسپلیت تی حتی در سایز های بالای خطوط لوله می باشد پس از نصب فیتینگ و ایجاد انشعاب بر روی لوله حتما بایستی نسبت به ایجاد تکیه گاهی مناسب در محل ایجاد انشعاب اقدامات لازم از طریق کارفرما مبذول گردد تا از ایجاد دفرمگی احتمالی لوله در محل فیتینگ جلوگیری شود.

ساحت split tee و نصب
نصب و فیت آپ اسپلیت تی روی لوله

یکی دیگر از مواردی که برای ایجاد فیتینگ نمی توان از اسپلیت تی استفاده نمود ایجاد انشعاب بر روی مخازن می باشد از آنجا که فیتینگ اسپلیت تی یک فیتینگ کمربندی و محیطی می باشد نمی توان از آن برای ایجاد انشعاب بر روی مخازن استفاده نمود. چرا که مخازن دارای قطر بزرگ هستند و ایجاد فیتینگی که بتواند قطر مخزن را بپوشاند غیر ممکن است.  بنابر این برای ایجاد انشعاب بر روی بدنه مخازن از روش سدل نیپل استفاده می شود.

در ایجاد انشعاب بر روی لوله هایی با سایز پایین که فشار جریان سیال یا گاز در آنها پایین می باشد در صورت صلاحدید مهندسین ناظر می توان از روش های دیگری برای ایجاد انشعاب بر روی خطوط لوله استفاده نمود.

با توجه به تمامی محدودیت های ذکر شده در بالا فیتینگ اسپلیت تی یکی از متداول ترین و به روز ترین فیتینگات انشعابی صنعت نفت و گاز محسوب می گردد.

انواع اسپلیت تی

امروزه در صنعت نوین ایجاد انشعاب در خطوط لوله گاز و سیال روش های مختلفی قابل بهره برداری می باشد که هر کدام به نوع خود دارای قابلیت ها و محدودیت هایی می باشد. یکی از روال های جاری در خطوط لوله گاز و نفت طرح های توسعه ای است که مجتمع های صنعتی به منظور افزایش ظرفیت تولید بر عهده می گیرند. برای توسعه خطوط لوله یکی از روش های رایج ایجاد انشعاب جدید روی خطوط لوله موجود و استفاده از خط انشعابی جدید برای نصب روی خطوط لوله و فاز توسعه یافته است.

این کار باید از طریق یک اتصال دائمی روی خطوط لوله موجود انجام شود. فیتینگ اسپلیت تی یکی از بهترین و با کیفیت ترین روش های ممکن به خصوص در شرایط دشوار عملیات انشعاب گیری می باشد. به گونه ای که به راحتی می توان با استفاده از این روش به خطوط بهره برداری و ایجاد فاز های جدید مواد صنعتی دست پیدا کرد. حال با توجه به مطالب عنوان شده در بالا لازم به ذکر است که انواع مختلف به کار گیری روش اسپلیت تی را مورد بررسی قرار داده و مزایا و دشواری های حاصل از انجام آنها را توضیح بدهیم.

انواع فیتینگ اسپلیت تی:

بر حسب ظرفیت و فشار طرح توسعه جدید و با توجه به قابلیت هایی که مجتمع موجود برای گسترش ظرفیت دارد، فیتینگ اسپلیت تی متناسب با طرح جدید برگزیده می شود. در شرایطی که خطوط لوله موجود ظرفیت انتقال سیال به میزان بالا را دارند می توان از فیتینگ اسپلیت تی هم سایز با سایز لوله اصلی استفاده کرد، اما در شرایطی که خط موجود چنین قابلیتی را ندارد، یا در شرایطی که طرح توسعه ظرفیت پایینی را می طلبد، می توان از انواع اسپلیت تی با سایز انشعاب کوچک تر از سایز لوله اصلی بهره برد.

بنابراین در خصوص نسبت سایز انشعاب اسپلیت تی به سایز لوله اصلی انواع فیتینگ را می توان برشمرد که به طور کلی به زیرمجموعه های زیر تقسیم می شوند:

اسپلیت تی ردیوس برنچ 12x6
نمونه اسپلیت تی ردیوس برنچ

اسپلیت تی ردیوس برنچ: در این حالت از انشعاب گیری ،  سایز انشعاب گرفته شده کمتر از سایز لوله اصلی می باشد و به این ترتیب فشار وارد شده بر روی نیپل و فلنج به مراتب کمتر از فشار وارده بر لوله اصلی می باشد. لازم به ذکر است عملیات انجام شده جهت ایجاد برش بر روی پد بالایی اسپلیت تی به مراتب راحت تر بوده و زمان کمتری را نیازمند است و اجرای این روش معمولا نیازی به استفاده از سدل کمکی نمی باشد و خود اتصال نیپل به پد بالایی توانایی تحمل بارهای وارده را داراست.

اسپلیت تی فول برنچ: در این حالت از انشعاب گیری،  سایز انشعاب گرفته شده برابر سایز لوله اصلی می باشد. این نوع اتصال بایستی ضریب استحکام بالاتری نسبت به حالت اول داشته باشد زیرا فشار وارده بر انشعاب جدید با فشار خط اصلی لوله به یک اندازه می باشد. ساخت اسپیلت تی های فول برنچ دارای دشواری های زیادی است و مهمترین امر در ساخت آن داشتن دقت همراه با تمرکز بالا می باشد. در این روش برای ایجاد برش بر روی پد بالایی اسپلیت تی ، بایستی دقت بسیار بالایی در محاسبات برش انجام گردد زیرا به علت بالا بودن لوله انشعابی حجم بالایی از پد بالایی بریده می شود. همچنین در استفاده از این روش حتما بایستی از سدل کمکی جهت افرایش مقاومت و استحکام اسپلیت تی در برابر فشار های وارده استفاده نمود.لازم به ذکر است فیتینگ کردن نیپل به پد بالایی در این روش از حساسیت بسیار بالایی برخوردار می باشد و هر گونه اشتباه در محاسبات جوشکاری ، می تواند باعث دفرمه شده قطعه در محل اتصال گردیده و انجام عملیات انشعاب گیری را با مشکل و اتلاف وقت مواجه نماید.

 

اسپلیت تی فول برنچ
اسپلیت تی فول برنچ ۲۴×۲۴

اسپلیت تی زاویه دار:

در پاره ای از مواقع امکان این وجود دارد که شرایط انشعاب گیری به گونه ای می باشد که انشعاب بایستی با زاویه خاصی بر روی لوله اصلی ایجاد گردد. به مراتب با زاویه دار شدن عملیات انشعاب گیری تمامی مراحل ایجاد اسپلیت تی دشوار تر شده و دارای پیچیدگی بیشتری می گردد به طوریکه برش ایجاد شده بر روی پد بالایی محاسبات دقیق و خاص مخصوص به خود را پیدا می کند همچنین نیپل نصب شده بر روی پد بایستی با زاویه خاصی برش پیدا کند و جوشکاری گردد که روش جوشکاری آن در نقاط مختلف اتصال نیپل به پد متفاوت بوده و بسته به نیروی وارده بایستی تعداد پاس های جوشکاری مشخص گردد. همچنین فلنچ نصب شده بر روی نیپل نیز با زاویه خاص نسبت به افق نصب می گردد. قطعا قرارگیری دستگاه انشعاب گیری در این روش دشواری های خود را داراست نیاز به نگه دارنده هایی میباشد تا دستگاه بتواند در حالت زاویه دار بودن عملیات را به بهترین نحو به اجرا بگذارد.

فیتینگ اسپلیت تی در حالت های افقی و عمودی به مراتب شرایط بهتری را نسبت به حالت زاویه دار دارا می باشد. بهترین روش فیتینگ اسپلیت تی زمان بر می باشد که انشعاب به حالت عمودی رو به بالا ایجاد می گردد و دلیل آن این می باشد که بیشتر وزن اسپلیت تی بر روی لوله اصلی قرار می گیرد و عملیات فیتینگ با سرعت بالایی انجام می گردد.

در حالتی که عملیات فیتینگ اسپلیت تی به شکل عمودی رو به پایین انجام گردد یعنی انشعاب ایجاد شده در لوله به شکل عمودی رو به پایین می باشد. اجرای این حالت از این بابت دارای مشکل است که بیشتر وزن اسپلیت تی رو به پایین است و نگه داشتن و فیتینگ آن نسبت به حالت ذکر شده قبلی زمان برتر و دشوارتر می باشد. ممکن است انشعاب به شکل افقی از لوله اصلی گرفته شود که در این حالت نیز با استفاده از نگه دارنده های مناسب به راحتی می توان عملیات فیتینگ پد های بالایی و پایینی اسپلیت تی را انجام داد.

جوشکاری  و اصول ساخت اسپلیت تی

معمولا برای عملیات جوشکاری اسپلیت تی از جوشکاری قوس الکتریکی و آرگون استفاده می شود. تعداد پاس های جوشکاری بایستی مشخص و بر اساس استاندارد تعریف شده باشد. برای ساخت اسپلیت تی بایستی بهترین و مجرب ترین نفرات به کار گرفته شوند.

یکی دیگر از موارد مهم در ساخت اسپلیت تی تناسب اندازه و فیت شدن قطعات بر روی یکدیگر می باشد. فیت کردن پدهای اسپلیت تی کار دشواری محسوب می گردد. به طوریکه دو قسمت بالایی و پایینی پد در کنار یکدیگر بایستی به طور کامل محیط خارجی لوله را احاطه کنند و هیچ شکاف و درزی مابین splittee و لوله ای که انشعاب می گیرد وجود نداشته باشد. وجود هر گونه شکاف و درز باعث بد جوش خوردن اسپلیت تی شده و این امر باعث ناکارآمدی فیتینگ جهت آب بندی خواهد گردید.

اسپلیت تی- ولو نصب شده روی اتصال و وزنی که از جانب آن بر اتصال وارد میشود.
فیتینگ اسپلیت تی و ولو نصب شده روی آن

معمولا در عملیات جوشکاری بین لبه های دو پد بالایی و پایینی از بک استریپ ( نوارهای فلزی ) مابین دو لبه استفاده می شود. تا هم دقت عملیات جوشکاری بالا رود و هم استحکام جوش ایجاد شده افزایش یابد. معمولاً در انتخاب مواد و ابزارهای جوشکاری جهت ساخت اسپلیت تی باید به موارد زیر توجه داشت. این موارد آیتم های تعیین کننده در انتخاب ابزارهای جوشکاری و ساخت اسپلیت تی محسوب می شوند:

  • Pipe type

در درجه اول باید جنس لوله مشخص شود تا ابزارهای جوش و برش لوله مشخص شوند. بر حسب جنس لوله، لوله  و سایر متریال های مورد نیاز ساخت اسپلیت تی انتخاب می شوند و برای انجام فرایندها روی لوله باید ابزارهای متناسب با کار روی لوله انتخاب شوند.

 

  • Pipe thickness

ضخامت لوله عامل تأثیر گذار بعدی در انتخاب متریال ها  و ابزارها می باشد. برای مثال زمانی که جنس لوله ضخیم باشد، طبیعتاً جوشکاری و برش لوله و سایر متریال های split tee اهتمام بیشتری می طلبد. روی خطوط لوله با ضخامت بالا تنظیمات لازم برای برش و جوشکاری، نوع الکترود مورد استفاده، نحوه جوشکاری آرگون و مواردی از این قبیل نیز متفاوت خواهند بود.

  • Line flood

نوع سیال نیز در انتخاب مواد و متریال ها و روش ها حائز اهمیت است. برای مثال متریال ها و شرایط کار روی خطوط لوله حاوی سیال گاز، با زمانی که خطوط حاوی سیال آب هستند متفاوت خواهد بود.

  • Line design pressure

فشار طراحی سیال متعیر دیگری است که می بایست در طراحی و ساخت اسپلیت تی مورد توجه قرار گرفته شود. بدیهی است که فشار بالاتر به معنای تحمیل فشار بیشتر به اسپلیت تی و خود سیال خواهد بود. در این خصوص نکته حائز اهمیت انتخاب فشار طراحی برای ساخت فیتینگ است. البته برای ساخت اسپلیت تی ختما باید فشار موجود و واقعی سیال اندازه گیری شود اما معیار انتخاب ابزارها و متریال ها، و ساخت split tee فشار طراحی خواهد بود.

کیفیت لوله انتخابی جهت گرفتن انشعاب مانند سایر موارد تعیین شده بایستی شرایط مناسب جهت جوشکاری اسپلیت تی بر روی سطح لوله را داشته باشد. به عنوان مثال در صورتی که سطح لوله در محل انجام کار دارای فرسودگی یا زنگ زدگی باشد ممکن است موارد ذکر شده تاثیر بسزایی بر روی جوش داده شده داشته باشد و کیفیت جوش را به مراتب پایین می آورد.

زمانی که نسبت سایز انشعاب به سایز لوله اصلی پایین باشد و فشار خط بالا ، برای تقویت اسپلیت تی از تجهیزات تقویت کننده استفاده می شود. مثلا با استفاده از یک نیپل تقویتی دو تکه استحکام نیپل موجود را ارتقا می دهیم. همچنین برای تقویت خط جوش از یک سدل تقویت کننده استفاده می شود. که با نصب و اتصال آن هم خط جوش تقویت پیدا کرده و هم استحکام اسپلیت تی در مقابل کشش افزایش پیدا می کند.

در نهایت پس از پایان مراحل جوشکاری اسپلیت تی بایستی آزمون های تست جوش جهت بررسی کیفیت جوش انجام گیرد. از جمله تست های جوش رایج که از دقت بسیار بالایی برخوردار می باشد تست رادیوگرافی جوش می باشد.

در این تست با استفاده از دستگاه های مخصوص که قدرت نفوذ اشعه رادیواکتیو بالایی دارند تمامی خرابی های جوش داده شده بررسی می شود البته بسته به نوع اسپلیت تی حساسیت این تست ها متفاوت می باشد. لازم به ذکر است که انجام عملیات تست جوش رادیوگرافی به دلیل ایجاد اشعه رادیوگرافی از خطر بسیار بالایی برخوردار می باشد و معمولا بایستی قبل از انجام این تست محوطه تا شعاع مشخص شده از وجود نفرات پاکسازی گردد. همچنین زمان انجام تست رادیوگرافی بایستی به گونه ای باشد که کمترین تردد نفرات در آن زمان در محل مشخص شده صورت پذیرد.

دقت و حساسیت جوشکاری اسپلیت تی:

هر چه سیال موجود در لوله محل انشعاب از نوع سیال تر و فرارتر باشد ، جوشکاری اتصالات اسپلیت تی بایستی با دقت و حساسیت بالاتری انجام پذیرد. برای مثال اگر سیال بخار باشد ، نشتی سیال از سوراخی کوچک موجود در جوش اسپلیت تی ، می تواند آسیب های جبران ناپذیری از جمله آسیب های وارده بر نیروی انسانی را در بر داشته باشد.

سیال گاز نیز از مواردی است که بایستی در امر جوشکاری اسپلیت تی دقت لازم را به عمل آورد. زیرا گاز نشت شده می تواند به شکل ابر گازی در مکان تجمع پیدا کرده و این ابر در برخورد با کوچکترین منبع قابل اشتعال به یکباره منفجر شده و نیروی انسانی را به خطر می اندازد.

جوشکاری و ساخت اسپلیت تی و ملاحظات فنی جهت ارزیابی ریسک
جوشکاری و ساخت اسپلیت تی

در نقطه مقابل جوشکاری سیالاتی به مانند نفت خام و آب از حساسیت کمتری نسبت به بخار و گاز برخوردار می باشد. اول آنکه مواد ذکر شده سیالیت کمتری را دارا بوده دوم آنکه قابل روئیت هستند و اگر split tee ساخته شده دارای نشتی باشد به سرعت محل نشت پیدا می شود و نسبت به رفع آن اقدام می شود.

از موارد دیگری که حساسیت جوشکاری اسپلیت تی را بالا میبرد ، ایجات فیتینگ اسپلیت تی جهت قطع و نگه داشتن جریان درون خطوط لوله می باشد. حساسیت این مرحله به این علت بالاست که دیگر لوله وانشعاب جدیدی وجود ندارد که بتوان فشار وارده در محل قطع سیال یا گاز را به آن وارد نمود بلکه کلیه فشار بر روی فیتینگ اسپلیت تی می باشد . پس وجود کوچک ترین نشتی در محل جوشکاری می تواند عواقب جبران ناپذیری را چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ جانی به همراه داشته باشد.

 

 

قطعات اسپلیت تی

فرآیند ساخت اسپلیت تی به عنوان فیتینگی که در انشعاب گیری خطوط لوله مورد استفاده قرار می گیرد دارای حساسیت ها و پیچیدگی های خاص خود است که عدم توجه به آن می تواند ساخت فیتینگ را با مشکلاتی مواجه کند. همین امر باعث بروز آسیب تدریجی در کار می گردد. ساخت اسپلیت تی بایستی به بهترین و کامل ترین حالت ممکن انجام گیرد. ساخت اسپلیت تی از طریق روش جوشکاری بهترین و مقرون به صرفه ترین روش می باشد.

قسمت های مختلف اسپلیت تی:

سدل اسپلیت تی: این قسمت دارای دو تکه است و اصولا به همین دلیل اسپلیت تی را یک فیتینگ دو تکه می خوانند. تکه بالایی آن قسمت از اسپلیت تی می باشد که نیپل و در نهایت فلنج روی آن قرار گرفته و مونتاژ می شود بنابراین بایستی قسمت بالایی پد به اندازه سایز انشعابی که گرفته می شود برش خورده و نیپل بر روی آن جوشکاری شود. در مرحله اجرای عملیات تکه بالایی بر روی محیط لوله اصلی قرار گرفته می شود، پس بایستی تکه بالایی هم سایز لوله اصلی باشد.

اسپلیا ای و نصب روی خط لوله اصلی
فیت آپ اسپلیت تی (Split tee) روی لوله

یکی از نکاتی که در ساخت اسپلیت تی باید مورد توجه قرار گیرد این امر است که برای آماده سازی این فیتینگ نیاز به دو قطعه لوله هم سایز با لوله اصلی خواهد بود. به عبارتی برای مثال اگر قرار بر ساخت اسپلیت تی به طول ۱ متر باشد نیازمند لوله ای به سایز لوله اصلی با طول حداقل ۲ متر هستیم. چرا که دو تکه اسپلیت تی در مجموع سایزی بیشتر از سایز لوله اصلی خواهند داشت. در واقع جداره داخلی split tee هم سایز با جداره خارجی لوله اصلی خواهد بود و به همین دلیل استفاده از دو تکه یک لوله ۱ متری نمی تواند پاسخگوی نیاز باشد. لوله ۲ متری را به دو تکه تقسیم کرده و از یکی پد بالایی را استخراج می کنیم و از دیگری پد پایینی را می سازیم.

فرایند ساخت باید به گونه ای باشد که دو تکه بعد از نصب روی لوله اصلی کاملاً با آن فیت باشند و هیچ خلل و فرجی میان شان وجود نداشته باشد. نه درز و شکاف و فاصله میان اسپلیت تی و لوله مورد قبول است و نه کوچک تر بودن سایز اسپلیت تی نسبت به سایز لوله. لذا در این خصوص محاسبات طراحی و محاسبات حین ساخت باید به دقیق ترین شکل ممکن انجام شود تا ایرادی از این جانب متوجه انشعاب نشود.

معولاً فرایند ساخت split tee توسط یک تکه لوله به سایز لوله اصلی مورد بازرسی و تست قرار می گیرد. هر کدام از تکه های فیتینگ را پس از برش با لوله مذکور تست می کنیم و آن را درون لوله فیت می کنیم تا حین نصب روی خط اصلی دچار مشکل نشویم.

در نهایت نیز هر دو تکه ساخته شده را روی لوله آزمایشی نصب و آن ها را با هم فیت می کنیم تا از صحت فیتینگ ساخته شده اطمینان کسب کنیم.

نیپل فیتینگ:

شامل لوله ورودی انشعاب جدید می باشد. این بخش از فیتینگ بر اساس زاویه ای که انشعاب می بایست داشته باشد طراحی و ساخته شده و سپس بر روی تکه بالایی split tee نصب می گردد.

فلنج فیتینگ: این فلنج هم سایز با قطر نیپل یا همان انشعاب جدید خواهد بود که به صورت جوشکاری روی نیپل نصب می گردد.

مراحل آماده سازی اسپلیت تی:

  1. طراحی اسپلیت تی بر اساس داده های فنی
  2. آماده سازی تجهیزات و دستگاه ها و ماشین آلات
  3. برش لوله متناسب با نفشه ها و طرح های خروجی واحد مهندسی
  4. پخ زنی خطوط لرش یافته اسپلیت تی
  5. نصب و جوشکاری نیپل
  6. نصب و جوشکاری فلنج

پس از انجام تمامی مراحل ذکر شده در بالا کلیه عملیات کارگاهی اسپلیت تی قبل از اعزام به محل انجام پروژه به پایان میرسد. لازم به ذکر است تمامی مراحل انجام شده بایستی با دقت و حساسیت بسیار بالایی انجام پذیرد در غیر این صورت هر گونه بی دقتی در مراحل برش لوله و جوشکاری باعث ایجاد انحراف فلنج و نیپل گردیده و انجام عملیات انشعاب لوله را به تعویق خواهد انداخت.

 

مونتاژ قطعات اسپلیت تی:

قطعات ذکر شده روی تکه بالایی فیتینگ نصب می گردند و بر روی لوله اصلی در محل انشعاب گیری قرار داده می شوند و در نهایت پس از قرارگیری تکه پایینی عملیات جوشکاری دو تکه به یکدیگر صورت می گیرد. در جوشکاری باید دفت شود که تکه های split tee کاملا با همدیگر و با خود لوله اصلی فیت باشند تا هیچ ایرادی از این جانب متوجه عملیات اجرایی نشود. به این ترتیب است که اسپلیت تی کامل جداره خارجی لوله را در محل فیتینگ پوشش خواهد داد. ( به این فیتینگ اصطلاحا اسپلیت تی ساخته شده یا فابریک می گویند ).

در مراحل ساخت اسپلیت تی کیفیت جوش کاری بایستی به بهترین حالت ممکن باشد تا بتواند فشار وارده از طرف سیال و خط لوله را تحمل کند. در مواقعی که عملیات انشعاب گیری در عمق زمین صورت می گیرد و اسپلیت تی روی لوله ای نصب می شود که در عمق زمین است، باید توجه داشته باشیم که فیتینگ و لوله و انشعاب باید توان و تحمل وزن خاکی که بعد از عملیات روی آن ها ریخته می شود را داشته باشد. از این رو فشار مضاعفی که به مجموعه وارد می شود می بایست در مراحل مهندسی و طراحی مورد توجه قرار گیرد.

بیشترین حساسیت را بازرس جوش بر روی فیتینگ میان پد و نیپل به خرج می دهد زیرا بر این ناحیه دو نیرو وارد می گردد.

در بعضی از موارد به دلیل بالا بودن سایز لوله اصلی و انشعابی و همچنین بالا بودن فشار ناشی از جریان سیال در لوله از سدل های کمکی برای استحکام بیشتر و بالا بردن مقاومت split tee استفاده می گردد به طوریکه پس از قراردادن نیپل بر روی پد بالایی و جوشکاری آن سدل کمکی قرار داده میشود و به طور کامل بر روی پد بالایی جوش داده می شود جوش دادن سدل نقش بسزایی در بالا بردن مقاومت و استحکام نیپل در برابر فشارهای موجود را داراست. پس از جوشکاری سدل ، فلنج بر روی نیپل قرار داده شده و جوشکاری می گردد.

 

جنس متریال اسپلیت تی:

نمی توان به دلخواه از هر متریال برای تهیه اسپلیت تی استفاده نمود. جنس متریال می بایست هم با جنس خطوط لوله مطابقت داشته باشد و هم با فشار و نوع سیال متناسب باشد. چنانچه متریال ضعیف تر از حالت مناسب آن باشد فیتینگ توان مقاومت در برابر فشار لوله و سیال را نخواهد داشت. در انتخاب متریال بر اساس استانداردهای در نظر گرفته شده بایستی بسیار دقت شود.