فیتینگ اسپلیت تی بهترین ابزار برای انشعابب گیری از خط لوله موجود می باشد. با استفاده از این فیتینگ می توان به بهترین و مطمئن ترین شکل ممکن روی خطوط لوله موجود انشعاب ایحاد کرد اما باید توجه داشت که این دلیلی برا استفاده همیشگی از این فیتینگ برای هر نوع انشعاب گیری خواهد بود. در موارد متعددی بهتر است از سایر فیتینگ ها بهره برد. از دلایلی که می توانند این فیتینگ را به ابزاری توجیه ناپذیر برای انشعاب گردانند می توان موارد زیر را برشمرد:
- اسپلیت تی در مقایسه با سایر ابزارهای انشعاب گیری دارای پیچیدگی بالاتری در طراحی می باشد و از همین رو بهتر است فقط در زمانی مورد استفاده قرار گیرد که کاملاً توجیه داشته باشد. این فیتینگ از دو سو می بایست حول لوله متصل شده وعملکرد داشته باشد. از این رو باید در طراحی دقت کافی را مبذول داشت. دستورالعمل هایی که تیم های طراحی و مهندسی تدوین می کنند نیز باید این حساسیت ها را لحاظ کرده باشند. طریقه متصل کردن این دو تکه به نحوی که فیتینگ توان مقاومت در برابر فشار خط را به بیشترین میزان ممکن داشته باشد، نکته است که باید در نظر گرفته شود. سایر فیتینگ ها مستقیماً روی لوله نصب می شوند اما در خصوص اسپلیت تی این دو پد و دو تکه فیتینگ هستند که حول لوله به هم متصل می شوند و از همین رو باید ساز و کاری پیاده کرد که این اتصال به بهترین شکل ممکن رخ دهد.
- ساخت این فیتینگ نیز در مقایسه با سایر فیتینگ ها دشواری های بیشتری خواهد داشت. بریدن دو تکه از لوله به صورت مجزا و فیت کردن اسپلیت تی با قطر خارجی لوله از نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. چنان که می دانیم قطر داخلی این فیتینگ باید هم سایز با قطر خارجی لوله اصلی باشد و به همین خاطر باید فرایند ساخت و فیت کردن به گونه ای انجام شود که این مهم رعایت شود. در صورتی که تیم سازنده این مسئله را رعایت نکند، محصول ساخته شده فاقد کارایی خواهد بود. باید پیش از آن که برش ورودی انشعاب انجام شود، نسبت به این مهم اقدام کرد تا سایز برش دقیق و درست باشد. اگر پیش از برش محل ورودی، مسأله فیت کردن اتفاق نیفتد بدیهی است که در نصب فیتینگ روی لوله به مشکل برخواهیم خورد.
در صورت عدم لحاظ این نکته زمانی که عیتینگ را روی لوله نصب می کنیم اعوجاج و دفرمه شدن ناشی از قشار به فیتینگ، محل نیپل آن را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد و ممکن محصول ساخته شده کارایی خود را از دست بدهد.
- در خصوص جوشکاری اسپلیت تی روی لوله نیز باید به نکته ذکر شده در آیتم اول توجه داشت. جوشکاری پدهای این فیتینگ روی همدیگر انجام می شود و نه لوله. به این معنا که خط جوشی که طول دو پد را به هم متصل می کند باید دقیقاً دو پد را به هم جوش دهد، نه این که پدها روی لوله جوشکاری شوند.
معمولاً برای اطمینان از حصول به این هدف، بین دو پد بک استریپ قرار داده می شود تا به واسطه آن خط جوش نه لوله و اسپلیت تی، بلکه دو پد این فیتینگ را به هم متصل کند.
- این فیتینگ در مقایسه با سایر فیتینگ ها وزدن بیشتری داشته و فشار بیشتری بر لوله وارد می کند. بنابراین باید توجه داشت که اگر می توان از یک اتصال دیگر استفاده کرد، دلیلی بر نصب اسپلیت تی روی لوله وجود نخواهد داشت، چرا که وزن بالا و بی مورد آن می تواند لوله را از شکل بیاندازد و منحرف کند.
بنابراین استفاده از آن تحت هر شرایطی توصیه نمی شود. البته با توجه به اینکه اسپلیت تی به عنوان یکی از مستحکم ترین و با ثبات ترین تجهیزات انشعاب خطوط پتروشیمی و پالایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد و ایجاد این فیتینگ جهشی بزرگ را در بهره برداری از خطوط جدید مجتمع های پتروشیمی و پالایشگاه داشته است. ولی به عنوان یک فیتینگ دائمی از لحاظ سایز و ابعاد دارای محدودیت هایی در اجراست. به طوری که با وجود تمامی مزایا و استحکامی که این فیتینگ داراست استفاده از آن در برخی موارد هیچ گونه توجیهی ندارد. یک از مواردی که استفاده از این فیتینگ را دچار مشکل می سازد ایجاد انشعاب در لوله هایی با سایز های بسیار بزرگ می باشد.
با توجه به اینکه فیتینگ اسپلیت تی به طور کمربندی و کامل دور محیط لوله اصلی قرار می گیرد. تولید آن در سایز های بسیار بالا با توجه به هزینه های ساخت و مونتاژ کاری و زمان بر بودن مراحل جوشکاری و مونتاژ فیتینگ ، ایجاد این فیتینگ مقرون به صرفه نمی باشد. همچنین اسپلیت تی در سایز های بسیار بالا دارای وزن بالایی می باشد که همین امر پس از نصب فیتینگ بر روی خط لوله اصلی ممکن است باعث دفرمه شدن خط اصلی لوله گردیده و تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
لازم به ذکر است در مواردی که نیاز به استفاده از فیتینگ اسپلیت تی حتی در سایز های بالای خطوط لوله می باشد پس از نصب فیتینگ و ایجاد انشعاب بر روی لوله حتما بایستی نسبت به ایجاد تکیه گاهی مناسب در محل ایجاد انشعاب اقدامات لازم از طریق کارفرما مبذول گردد تا از ایجاد دفرمگی احتمالی لوله در محل فیتینگ جلوگیری شود.
یکی دیگر از مواردی که برای ایجاد فیتینگ نمی توان از اسپلیت تی استفاده نمود ایجاد انشعاب بر روی مخازن می باشد از آنجا که فیتینگ اسپلیت تی یک فیتینگ کمربندی و محیطی می باشد نمی توان از آن برای ایجاد انشعاب بر روی مخازن استفاده نمود. چرا که مخازن دارای قطر بزرگ هستند و ایجاد فیتینگی که بتواند قطر مخزن را بپوشاند غیر ممکن است. بنابر این برای ایجاد انشعاب بر روی بدنه مخازن از روش سدل نیپل استفاده می شود.
در ایجاد انشعاب بر روی لوله هایی با سایز پایین که فشار جریان سیال یا گاز در آنها پایین می باشد در صورت صلاحدید مهندسین ناظر می توان از روش های دیگری برای ایجاد انشعاب بر روی خطوط لوله استفاده نمود.
با توجه به تمامی محدودیت های ذکر شده در بالا فیتینگ اسپلیت تی یکی از متداول ترین و به روز ترین فیتینگات انشعابی صنعت نفت و گاز محسوب می گردد.