چنان که در نوشتارهای پیشین اشاره شد در فرایند ارزیابی ریسک اسپلیت تی متغیرهای تعیین کننده عدیده ای دخیل می باشند. ساخت اسپلیت تی یک فرایند چند مرحله ای بوده و نیازمند تجهیزات و مواد و متریال های متعدد است. در فرایند ارزیابی ریسک، و در قسمت ساخت این فیتینگ باید تمامی این متغیرها مورد توجه قرار گیرند تا اقدامات اصلاحی لازم رد خصوص شان مبذول شود و پیش از انجام پروژه از بروزشان ممانعت شود.
در نوشتارهای پیشین اشاره ای به ارزیابی ریسک ساخت اسپلیت تی، الزامات و محدودیت ها، و قید و بندهای آن انجام شد و برخی آیتم های این ساز و کار مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش به یکی دیگر از ایرادات احتمالی حین ساخت اسپلیت تی می پردازیم و آن زمانی است که در حین اجرای فرایند ساخت با مشکلی نظیر بروز نشتی در کپسول گاز و هوا حین برش قطعات لوله مواجه شویم.
منشأ ایراد
این ایراد زمانی رخ می دهد که یکی از اتصالات دچار نشتی شود.چنان که می دانیم در فرایند برش گاز و هوا اکسیژن متراکم با فشار در نتیجه حرارت با لوله واکنش نشان داده و آن را می برد. زمانی که فشار اکسیژن وارده به هر دلیلی از حد لازم کاسته شود عملیات برش با ایراد و اختلال مواجه خواهد شد. برای یافتن منشأ این افت فشار می بایست از ابتدا تا نتهای فرایند تزریق گاز اکسیژن را مورد بررسی قرار دهیم. در ابتدای این فرایند کپسول اکسیژن را داریم، روی کپسول دستگاه های مانومتر تنظیم کننده و نشان دهنده درجه فشار اکسیژن خروجی از کپسول نصب می شوند. در ادامه زنجیره تزریق، شیلنگ های اتصال انتقال دهنده اکسیژن را داریم و در انتهای این زنجیره نیز یک تورچ هوا برش روی شیلنگ نصب می شود که آن نیز دارای تنظیم گر درجه فشار است.
اگر در حین فرایند هر یک از اتصالات مذکور دجار ایراد شوند ما با نشتی اکسیژن و در نتیجه بروز ایراد مواجه خواهیم بود. بعضی اوقات نصب نادرست مانومتر روی کپسول باعث این امر می شود، گاهی اوقات محل اتصال شیلنگ ها به مانومتر ایراد دارد و در برخی موارد دیگر نیز محل نصب تورچ روی شیلنگ دچار ایراد است. برای هر یک از این موارد باید اقدامات اصلاحی پیشگیرانه اتخاذ شود تا ساخت اسپلیت تی با ایراد مواجه نشود. اسپلیت تی باید دارای قطعات همگن با سطوح و خطوط برش صاف و صیقل باشد. اگر در حین برش به دلیل بروز مشکلاتی از این دست، قطعات اسپلیت تی دچار سطوح غیر صیقل و نا هموار باشند رفع ایراد دو چندان مشکل خواهد شد. بنابراین پیش از بروز ایراد در اسپلیت تی باید به فکر افتاد.
از سوی دیگر در برخی موارد ممکن است تمامی این اتصالات عملکرد درستی داشته باشند اما خود ابزارها دارای ایراد باشند. برای مثال تصور کنید که شیلنگ خود دارای سوراخ و پارگی باشد و نشتی از محل خود شیلنگ باشد. در این صورت نیز ساخت اسپلیت تی با مشکل رو در رو خواهد بود. یا برای مثال شیرهای تورچ یا مانومتر دچار ایراد باشند؛ در این حالات نیز می توانیم چنین مشکلاتی را در ساخت اسپلیت تی تجربه کنیم که به هیچ وجه مطلوب فرایند نمی باشند.
انتخاب اتصالات و ابزارهای مناسب و مطابق با استانداردها از جمله لوازم ابتدایی در ساخت اسپلیت تی محسوب می شوند. ضمن این که این اتصالات و ابزارها باید مدام مورد بررسی و پایش قرار گیرند، برنامه های تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه برای شان تدوین شده باشد و روند اجرایی نگهداری این ابزارها مطابق با برنامه مذکور عملیاتی شود. اگر می خواهیم فیتینگ اسپلیت تی بدون سطوح ناهموار ساخته شود باید تمامی این قواعد و ضوابط را رعایت کرده باشیم.
از جمله دیگر نکاتی که باید در این خصوص مورد توجه قرار گیرد کالیبره کردن مانومتر و تورچ است. مجری فرایند ساخت اسپلیت تی هرگز نباید از جانب بی کیفیتی این ابزارها دچار ایراد و اشتباه شود. این ابزارها اجزای ماهوی کار ساخت اسپلیت تی می باشند و باید نسبت به آن ها حساسیت به خرج داد.
مستندات ارزیابی ریسک باید راهکارهای پیشگیرانه دقیق نسبت به هر یک از ایرادات احتمالی مذکور را در نظر گرفته باشند، در غیر این صورت فرایند دچار مخاطره خواهد شد.
علائم ایراد
با توجه به این که نشتی اکسیژن قابل رؤیت با چشم نمی باشد تشخیص علایم مبنی بر نشتی با بازرسی چشمی هرگز ممکن نمی باشد. تشخیص فرایند مستلزم این است که ایراد به آن درجه و شدتی رسیده باشد که فرایند با خدشه مواجه شود. برای مثال زمانی که نشتی گاز خیلی بالا باشد طبیعتاً فشار اکسیژن به طرز مشهودی پایین آمده و در نتیجه آن اصلا فرایند برش امکان پذیر نمی شود. یعنی کپسول هوا برش توان برش لوله اسپلیت تی را نخواهد داشت. از این طریق است که تیم ساخت اسپلیت تی پی به ایراد مطروحه خواهند برد. البته باز هم پیدا کردن منشأ ایراد مستلزم بازرسی تک به تک ابزارهای ذکر شده است.
اما در مواقعی ممکن است با مشکلاتی نظیر نشتی مواجه شویم اما شدت نشتی آن قدر نباشد که باعث وقفه در فرایند شود و برش لوله اسپلیت تی ولو با کیفیت پایین تر ادامه داشته باشد. در این صورت تنها راه تشخیص تنها در یک نکته خواهد بود؛ حساس شدن نسبت به کیفی برش لوله اسپلیت تی. وقتی اپراتور ساخت متوجه می شود که خطوط برش دارای ناهمواری و ناهمگنی می باشد باید نسبت به ادامه فرایند حساس شود و فرایند را قطع کند تا ایراد مذکور شناسایی شود. قطع فرایند نییز به معنای انداختن یک شکاف در فرایندی است که ماهیتاً می بایست پیوسته باشد.
با توجه به این توضیحات بهترین راهکار برای ممانعت از بروز نشتی حین برش لوله ها در فرایند ساخت اسپلیت تی انجام اقدامات پیشگیرانه خواهد بود که برخی از آن ها به شرح زیر برشمرده می شوند:
- انتخاب تورچ هوا برش مناسب و با کیفیت
- انتخاب مانومتر با کیفیت و برند معتبر
- اطمینان از شیلنگ مورد استفاده جهت تزریق اکسیژن
- اطمینان از مکانیزم نگهداری و تعمیرات ابزارهای مذکور
- اطمینان از صحت خروجی کپسول هوا برش
- بهره گیری از اپرتورهای متبحر در ساخت اسپلیت تی